Buzdağı parçalandı, milyonlarca penguene ne oldu?

Bilim insanları Antarktika'da üç yıldır sürüklenen devasa buzdağının Güney Georgia Adası'na çarpmasının bölgede yaşayan milyonlarca canlının yaşamına mal olacak bir felaket olmasından endişe ediyordu.

Üç yıl önce Antarktika buz sahanlığından koparak dünyanın en büyük buzdağı haline gelen devasa buz kütlesi, milyonlarca makaroni ve imparator penguene ev sahipliği yapan Güney Georgia Adası’na doğru endişe verici yolculuğunda parçalara ayrılmaya başladı.

ABD Ulusal Buz Merkezi (USNIC) tarafından yapılan açıklamada merkezdeki bilim insanlarının 22 Aralık tarihinde Sintinel-1A uydusundan alınan görüntülerde yeni ortaya çıkan A68e ve A68f’yi tespit ettikleri belirtildi.

Live Science’ın aktardığına göre ilk kırılma da 15 Aralık tarihinde gerçekleşmişti. Yeni tespit artık A68d ve A68a ile birlikte şu anda birbirlerinden ayrılan dört ayrı buzdağı parçası olduğunu ortaya koyuyor.

Güney Georgia Adası’na sürükleniş
A68a Temmuz 2017 tarihinde Antarktika’daki Larsen C buz sahanlığından ayrıldığında dünyanın en büyük buzdağı haline gelmişti. Devasa buz kütlesi o tarihten bu yana kuzeye doğru sürükleniyordu.

Geçtiğimiz Nisan ayında büyüklüğü 5 bin 100 kilometrekarenin biraz üzerindeydi. 2020 yılının baharında A68a gözlerini Güney Atlantik Okyanusu’nda milyonlarca penguen, fok ve diğer deniz canlılarına ev sahipliği yapan bir vahşi yaşam sığınağı olan Birleşik Krallık’a ait Güney Georgia Adası’na dikmişti.

Uzmanlar, adanın sığ kıta altı raflarına sıkışıp kalması durumunda, hayvanların yiyecek avlama yeteneklerine büyük ölçüde müdahale edebileceğinden korkuyorlardı.

Birleşik Krallık Antarktika Derneği‘nden bir çevrebilimci olan Geraint Tarling yaptığı açıklamada, “Hayvanların yiyecek (balık ve kril) bulmak için seyahat etmeleri gereken gerçek mesafe gerçekten önemli” demişti.

Tarling, “Büyük bir dolambaçlı yoldan gitmek zorunda kalırlarsa, bu durum, arada açlıktan ölmelerini önlemek için yavrularına zamanında geri dönemeyecekleri anlamına gelir” ifadelerini kullanmıştı.

Ancak, görünüşe göre bu su altı rafları, aslında parçalanmaya başlamasına neden olan şey. İkiye bölünmeden önce, buzdağı saat yönünde dönmeye başladı, bu da bir ucunun rafa takıldığını gösteriyordu. Araştırmacılar bölünmenin arkasında yatanın bu takılınan engel olduğunu düşünüyor.

Dört yeni parça
Antarktika Derneği’nden Laura Gerrish Twiiter hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda bölünme sonucu ortaya çıkan dört parçanın büyüklükleri hakkında şu tahminde bulundu:

A-68a: 2 bin 600 kilometrekare
A-68d: 56 144 kilometrekare
A-68e: 253 655 kilometrekare
A-68f: 87 225 kilometrekare
Şu anda en büyük parçaların adanın kuzeyinde, Güney Antarktika Çevresel Akıntı Cephesi olarak bilinen hızlı hareket eden bir akıntı üzerinde taşınması umuluyor. Ancak herhangi bir parça raflara takılırsa gene de bölgedeki yerel vahşi yaşamı kesintiye uğratabilir.

Araştırmacılar tatil sezonu boyunca gidişatı değerlendirmeye devam edecek.