ESHOT'un bütçesi Büyükşehir Meclisinde!

İzmir Büyükşehir Belediyesi Kasım ayı olağan meclis toplantısında ESHOT'un 2024 yılı mali bütçesi görüşüldü. ESHOT'un bütçesi 11 milyar 290 milyon TL oldu. AK Parti grubu ise son bütçe görüşmesinde eleştirini sıraladı.

İzmir Büyükşehir Belediyesi Kasım ayı olağan meclis toplantısı 7'inci birleşimi Başkan Vekili Mustafa Özuslu idaresinde gerçekleşti. 

CHP'Lİ KÖKLÜ'DEN ESHOT RAPORU 

Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Bülent Köklü, ESHOT Genel Müdürlüğü 2024 yılı bütçe tasarı hakkında söz aldı. Köklü konuşmasında akaryakıt ve yedek parça fiyatlarında yaşanan artışa ve personel giderlerine dikkat çekerek, "ESHOT'un 2024 yılı mali yılı bütçesi 11 milyar 290 milyon gider, 8 milyar 890 milyon gelir ve 2 milyon 400 bin TL'nin açık fazlasının finansmanı olarak teklif edildiği görülmekte. ESHOT'un envanterinde bin 728 adet araç var, toplam değeri ise 1 milyar 147 milyon lira olduğu görüldü. Kullanılan araçların yaş ortalamsı ise 6-30 oldu. Toplu ulaşım hizmetlerinin yüzde 47'sini gerçekleştiriyor ama hasılat payı yüzde 41 oranında kaldı. 2019'dan bugüne motorin yüzde 504, elektrik yüzde 544 artmışken İzBB  bu maliyetleri fiyatlara yansıtmadı. Biletlerdeki güncelleme oranı yüzde 333, öğrencide yüzde 178 oranında kaldı. Yatırım ağırlıklı bir bütçe yapıldığı görülmektedir. 600 adet araç alınacak ve bunun için 793 milyon liralık bir bütçe ayrıldı. 400 araç elektrikli olacak. ESHOT'un kredi borcu 207 milyon 29 bin, 60 ay vadeli otobüs alınımından kaynaklı kalan kredi borcu 303 milyon 895 bin. Toplamda 510 milyon 924 bin TL borcu bulunmaktadır. Borçlanma limiti ise 8 milyardır. Bunun tamamı kullanılmamaktadır. İzBB  bir yolcu için 9.60 TL destek veriyor" dedi. 

"GELİRLER İHTİYACI KARŞILAMIYOR"

CHP Grup Sözcüsü Gamza Gül Çamur ESHOT'un 2024 yılı mali bütçesine ilişkin söz aldı. Çamur açıklamasında, "ESHOT kentimizin amiral gemisi olarak çalışmaktadır. Filosunu ve hizmetlerini sürekli yeniliyor ve değişitiyor. ESHOT 4 bin 667 personel,  bin 728 otobüs, 139 adet hizmet aracı, 10 bin 468 adet durak, 17 bin 672 metrekare hizmet alanından oluşan 5 atölye ve 7 garaj ile kentimize toplu ulaşım hizmet veriyor. 9 bağlantı noktası ile 33 adet aktarma merkezi içeriyor ve 418 hatta her gün bin 300'den fazla sefer yapıyor. Günlük km toplamı dünyanın çevresini her gün çokça kez dolaşıyor. Toplu ulaşımda artık yeni döneme girdik. o karbon hedefi koyduk. Alternatif, sürdürülebilir yatırımları hayata geçiriyoruz. Çevreye duyarlı uygulamalar için kaynak ihtiyacımız 12 milyar 900 milyon lira. Bu ihtiyacı karşılayacak gelire sahip değiliz" diye konuştu. 

"TOPLU ULAŞIMIN 45 LİRA OLMASI GEREKİYORDU"

Akaryakıt fiyatlarının artışına dikkat çeken CHP'li Çamur, " 2024 mali yılı gelirlerimiz 8 milyar. Gider-gelir birbirini karşılamıyor. 2 milyarı bir şekilde finanse edeceğiz. Geçmiş yıllarda nasıl borç ödeyip yatırım yaptıysak yine yapacağız. Üstelik geliri kendimiz belirleme hakkımızın elimizden alındığı halde. Merkezi hükümet bütçe açığını vergi yükleriyle kapatmaya çalışıyor ama UKOME'de temsilcileriyle bunu muhalif belediyelerinde silah aracı olarak kullanıyor. Toplu ulaşım tarifesi en büyük gelir kaynağımız. Bugün tam binişin ücreti 19 lira olması gerekiyordu ama bugün 13 lira. Motorine gelen zamma göre tarife belirlersek bugün tam biletin 45 lira olması gerekiyor. ESHOT'un ne zor koşullarda çalıştığını bize gösteriyor. Gelirin giderleri karşılamasında n oldukça uzak olduğundan oluşan bütçe açığının yüzde 53'lük kısmı Büyükşehir tarafından sübvanse ediliyor. Kalan kısımda ise borçlanmaya gidiliyor" ifadelerine yer verdi. 

"651 OTOBÜS ALDIK" 

Çamur açıklamasının devamında, "2019 ve 2024 yılları arasında 500 araç almayı hedeflemiştik. Biz ise 457 ESHOT, 16 İZULAŞ, 178 İZTAŞIT olmak üzere 651 otobüs alımını gerçekleştirdik. Bu otobüsleri doğru bir zamanda ve 5 yıl garantili olarak aldık. Önümüzdeki dönemde GES'leri kapasitelerini arttırmayı planlıyoruz. 2019 yılında 29 kadın şoför vardı, dün itibariyle 170 kadın şoför çalışmakta. İlerleyen dönemlerde erkeklerle yarışır hale getirmeyi planlıyoruz" dedi. 

"BAŞARI HİKAYESİ YAZAMADI" 

AK Parti Grubu adına söz alan Hakan Yıldız ise, "İzmir’in dağ gibi problem ve sorunlarını konuşmak zorundayız. Akaryakıttaki yüzde 500’deki artışlar bahsettiler, hepimiz biliyoruz. Siz akaryakıtta yüzde 500 artıştan bahsederken bütçenin yüzde 1000 artmış. Dolar’ın daha stabil olduğu sizin tabirinizde sıkıntısız olduğunuz süreçte bütçe 1,2 milyar TL civarında. Bugün 12 milyar TL bütçe onaylıyoruz. Ana gider gördüğümüz mazotun alımında artış var. Hep bir mazeret üzerinden yürüyen iş üretilmemenin, kalıcı eser konmamanın nedenini ekonomik koşullar gibi bir sürü bahaneler ile sıralıyorsunuz. Başarı imkanlar ile doğru orantılı olsaydı gurur duyduğumuz Cumhuriyet oluşmaktı. Başarı inanç, hedef ve vizyonlarla orantılı. Biz Fenerbahçeli olarak söylüyorum, Galatasaray Avrupa şampiyonu olmazdı. Yani Soyer yönetimi 4,5 yılda imkansızlıklara rağmen başarı hikayesi yazabildi mi? Yazamadı" ifadelerine yer verdi. 

"SINIFTA KALDINIZ"

500 elektrikli araç alhedefini hatırlatan Yıldız, "20 tane alındı. Hep yeni araç alınacak deniyor ama yok. Bugün raporda 400 tane alınacakmış, kitapçık bazında artış var. 20 otobüste 2 milyon litre tasarruf ediyorsa 100’e çıktığında 10 milyon litre ediyor. Siz her şartta otobüs alma iradesi ortaya koyup alsaydınız, sizi alkışlardık. Siz 100 dediniz ama yüzde 25 yaptınız, haklınız ekonomi sizi yordu. Bu vizyon meselesi. Biz sizlerden somut işlet yapmanızı bekliyoruz. Ekonomik koşullar nedeniyle Tunç Soyer 3 battı çıktı yapamıyorsa ama Aliağa Büyükşehir’e göre sembolik ve küçük bütçe ile 2 battı çıktı yapıyorsa düşünmeliyiz. Bu bir vizyon meselesi. Elektrikli otobüste sınıfta kaldınız. ESHOT’un çabasına inancımız hep tam oldu. Gerçek rakam ve veriler üzerinden bakarak konuşalım. ESHOT’a destek, 2019 yüzde 47, 2020’de yüzde 48, pandemi döneminde yüzde 72 ve son olarak destek yüzde 49’muş. Yani biz her yıl ESHOT’a bütçemizden katkı yollamışız. Sistem sorunu yıllardır yürüyor ama… Siz son 10 yılda elektrikleri kademeli olarak alsaydınız ciddi tasarruf edilecekti. Bu bütçede de destek yüzde 53" ifadelerini kullandı. 

"VİZYONSUZLUK HİKAYESİ" 

Biz AK Parti olarak Büyükşehir’in ortaya koyduğu her meseleyi destekliyoruz. Biz AK Parti ve MHP olarak İzmir’in meselelerini ıskalamıyoruz. Samimiyet ile söylüyorum, ortaya konulmuş bir vizyonsuzluk hikayesi var. Bu maalesef Tunç Soyer’in yönetim anlayışının eseri. Bin 400 aracınız hala mazot yakıyorsa hangi hedefi gerçekleştirdiniz? Yılda sadece 25 otobüs alsaydınız 100 elektrikli otobüs olacaktı ve tasarruf edecektiniz. 100 aracımız olsa ESHOT’un rakamına göre 400 milyon tasarruf edecektik. Mevcut duraklarımızı GES’le donatamıyorsa nerede vizyondan bahsedeceğiz? Sorularımıza cevap vermenizi isterdik ama… Üzülerek izliyorum biz 20 yıllı hikayede asla ayrıştırmıyorum. Kitapçığa bakıyorum, 20 yıllık sorunu çözmüş gidilmeyen mahallelere gitmiş. Aziz Kocaoğlu hiç çalışmamış. Kitapçığa bunlar yazıldığında partimizi niye eleştiriyorsunuz? Eğer CHP’nin başarısızlıklarını kitapçığa yazmaktan çekinmiyorsa ben kendisini tebrik ediyorum. ESHOT’un durumu Tunç Soyer’in iradesizliğini ortaya koyuyor. Umarım hangi partiye bakmadan biz AK Parti olacağına eminiz ama bu iradeyi yeni yönetim ortaya koyabilir. 4,5 yıl yapacağız edeceğiz ile geçti. Maalesef ortada ortaya koyduğu cemrelerin hayata geçmedi İzmir Büyükşehir Belediyesi tablosu var" diye konuştu. 

"ESHOT'UN ADI DEĞİŞSİN"

ESHOT'un adının değiştirilmesi önerisinde bulunan MHP grubu adına konuşan Hakan Şimşek, "56 aydır burada sürekli bahane dinledim. 31 Mart'ta seçmenim önüne seçmene bir bahane seçeneği sunsaydık bahanelerin yüksek olduğu bir oy çıkardı. Ben 56 aydır hem ilçelerden hem de metrolpolden gelen sorunlarla ilgili gelen önergelerin dikkate alındığını görmedim. Programa alınan işlerin ucu bucağı görünmüyor. Yapamamanın getirdiği bahane zinciri İzmir halkına servis ediiyor. Ben İzmir'de yaşayan vatandaşlar Aliağa'yı övünce ben gururlanıyorum. Ben Aliağa Belediyesi'nin öncü olacağını söylemiştim. Aliağa'nın etrafındaki sanayi kuruluşları çok fazla. Aliağa'dan toplanan vergiler büyükşehir yasası gereğince belli oranı büyükşehire geliyor. Büyükşehir'in Aliağa'ya biz yatırım yapmadığını gördük. Büyükşehir'in hep yapacağız diye bahaneleri var. Seçmen bahane oyunu sandığa atacak. ESHOT kuruluş hizmetlerinden sadece toplu ulaşımını yerine getiriyor. ESHOT'un ismini değiştirmekle başlayabiliriz" dedi. 

İYİ Parti Grup Başkanvekili Kemal Sevinç İSE, "80 yıllık köklü geçmişe sahip ESHOT, kentimizde toplu ulaşımın amiral gemisi olarak gece gündüz demeden çalışıyor. Bugün de başarılı bir şekilde görev yapıyor. Bu çerçevede arkadaşlarımız konuşmalar yaptı. Yapıcı ve yol gösterici düşünceler söylendi. Çağın gereklerine uygun yönetim anlayışı ile filosunu yeniliyor ve geliştiriyor. ESHOT. Bütçenin hazırlanmasında emeği geçenlere teşekkür ediyorum" diye konuştu. 


" BİZ CHP'LİLERİN HAKKINI KORUYORUZ"

AK Parti Grupbaşkan vekili Özgür Hızal önergeye ilişkin açıklamasında, "4,5 yıl önce buna benzer bir devir sözleşmesini Bayraklı ile yaptınız. 4,5 yılda Özkanlar Pazaryeri projesi yerine getirilemedi. Büyükşehir belediyesinin ilçe beledieyleriyle yaptığı protokolleri inceledim. Karabağlar'a 22, Narlıdere ile 18, Foça 3 milyon, Tire 2 milyon, Ödemiş 2 milyon ve Menderes Belediyes 4 milyonluk protkol imzalanmış. Torbalı'da olsa, Kiraz'da olsa bir ilçede meydan projesi vb. yerleri İzBB'nin yapması gerektiğini düşünüyoruz. Torbalı Beledieysi'nden almanız gereken yeri yasal mevzuattan dolayı yer alamıyorsunuz ve alabildiğiniz yer kadar hizmet veriyorsunuz. Samimiyetsizlik tam da burada başlıyor. İzmir'in vergi gelirlerinin büyük bir bölümü Torbalı'daki sanayi tesisleri sayesinde oluyor. Onlar 100 veriyor 0 alıyor. Önce samimi olun. Biz önergenin esasına karşı çıkıyoruz ve İzBB için çok ayıp bir durum. Torbalı'da şu an CHP yönetimi var. Biz CHP'li bir belediyenin hakkını koruyoruz. Bir meydan projesi yapacaksınız ama diyorsunuz ki alamadığımız için size bu kadar hizmet veriyoru. Nereye gidecek bu kadar bütçe? Biz meydan projesine karşı değiliz, Büyükşehir'in karşılık istemesine karşı çıkıyoruz" dedi. 

AYDIN'DAN 'HİZMET' TEPKİSİ 

AK Parti'nin eleştirilerine yanıt veren CHP Grup Başkan Vekili Murat Aydın, "İş birliği farklı görev ve sorumluluğu farklıdır. İzBB’nin 30 ilçeye yaptığı çalışmalar ortada. Bütün Büyükşehir belediyeleri, kanunlar ile ilçelerle protokol yapar. Bazı şeyleri doğrudan bazıları ilçelerle yapar. Aktarılan kaynaklar hem Meclis’in hem de Sayıştay’ın denetimindedir. İzBB, bazen doğrudan kaynak aktarma yetkisi olmuyor, biz de kanunu yerine getiriyoruz. Bu şehre aldığınız verginin yatırımını bekliyoruz. İzmir’e yapılan yatırımları sıralasınlar ama rica ediyoruz İstanbul-İzmir otoyolunun maliyetini söyleyip, şu kadar liralık yatırım yapıldı demesinler. İzBB’nin ayrı bir hizmet alanı yok ki hepsi 30 ilçeye yapılıyor. Şu kadar alıyorsunuz sıfır veriyorsunuz demek… Partinizin ismindeki adalete uyun. Urla meydan projesi kabul edilmedi çünkü atadığınız kayyum nedeniyle meclis çalışmıyor.Urla Meydan projesi mevzuata aykırı dedik. Yatırım yapmıyorsunzu dediğimizde havalimanı diyorlar. İzmir'de havalimanı yok muydu? İZBAN 2019'da Konak tğenli 2014 yılında hizmete girdi. Şehir Hastanesi'ni burada defalarca konuştuk. 45 milyar liralık belediye bütçesini devlet bütçesiyle mi karşılaştırıyorsunuz? İzmir'de aldığınız vergileri sayıyorsunuz ama yaptığınız hesabı kurt yapmaz. Benim vergilerimle yapıyorsunuz tabi ki kullanacağız. İzmir'e olan borcunuzu ödeyin. Sayabileceğiniz başka proje var mı? Bu şehriden aldığınız vergilerin karşılığını vermiyorsunuz İzmir'e daha fazla hizmet yapacağız diyorsunuz, yapın elinizi tutan yok. Torbalı önergesi yasal bir mevzuattır. Bu işlemi yapmadığımızda Sayıştay'a takılacak " dedi.