Yapılandırma ve teşvikle ilgili tüm merak ettikleriniz
Türkiye Cumhuriyetçi Mali Müşavirler Grubu Başkanı Erhan Yaşar, yarın sona erecek (1 Şubat) Yapılandırma Kanunu ve İstihdam teşvikleriyle ilgili bilgiler verdi. İşte merak edilen sorular ve cevapları..
İstihdama Dönüş Prim Desteği İle İlgili Sorular ve Cevapları
1-Prim desteğinden kimler yararlanabilecek?
İstihdama Dönüş Prim Desteği’nden ihale konusu iş üstlenen iş yerleri hariç, özel sektör işverenlerine ait iş yerlerinde çalışan sigortalılardan dolayı yararlanılabilecektir.
2-Prim desteğinden yararlanma süresi nedir?
İşverenler, prim desteğinden 1 Aralık 2020 tarihinden itibaren İş Kanununda yer alan fesih yapılamayacak sürenin sonuna kadar her ay yararlanabilecektir.
3-Prim desteği tutarı ne kadar?
Prim desteği tutarı; kapsama giren ve Kuruma bildirilen sigortalının prim ödeme sayısının 44,15 Türk lirası ile çarpımı sonucu bulunan tutar kadardır.
Sigortalı için 30 gün üzerinden bildirim yapıldığı varsayıldığında; işveren aylık 30 x 44,15 = 1.324,50 TL prim desteğinden yararlanabilecektir.
4-Prim desteği için işveren tarafından başvuru nasıl yapılır?
İşverenin destekten yararlanabilmesi için destek kapsamına giren sigortalısını;
www.sgk.gov.tr adresinden giriş yaparak; “e-SGK/İşveren/İşveren Sistemi/Teşvikten Faydalanılacak Sigortalı Tanımlama” ekranlarında yer alan “4447 Sayılı Kanun Geçici 27. Madde - İstihdama Dönüş Desteği” menüsü vasıtasıyla tanımlaması gerekmektedir.
İşverenlerin sosyal güvenlik il/merkez müdürlüklerine ayrıca başvurmasına gerek bulunmamaktadır.
5-İşveren yabancı sigortalılardan dolayı bu destekten yararlanır mı?
Destekten başvuru tarihi itibarıyla sadece Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası olan sigortalılardan dolayı yararlanılabilecektir. Sigortalının özel sektör iş yeri işverenine başvurduğu tarih itibarıyla yabancı kimlik numarasının olmaması gerekmektedir.
6-İş sözleşmesi "29- İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih" kodu ile sona eren bir sigortalıdan dolayı bu destekten yararlanılır mı?
İş veya hizmet sözleşmesinin 29 kodu ile sona ermesi halinde bu sigortalı için destekten yararlanılamayacaktır. Bunun dışında kalan tüm işten ayrılış kodları ile iş veya hizmet sözleşmesinin feshi halinde ilgili kanunda aranılan diğer şartlar sağlanmak kaydıyla destekten yararlanılabilecektir.
7-Sigortalı en son çalıştığı iş yeri işverenine başvurusunu hangi şekilde yapabilir?
Sigortalı, iş veya hizmet sözleşmelerinin sona erdiği ya da halihazırda çalışmakta oldukları en son özel sektör iş yeri işverenine başvurusunu 1 Aralık 2020 ile 31 Aralık 2020 tarihleri arasında yazılı veya sözlü yapılabilecektir.
Bu nitelikteki sigortalıların, sosyal güvenlik il müdürlükleri/sosyal güvenlik merkezlerine başvurmasına ve herhangi bir belge ibraz etmelerine gerek bulunmamaktadır.
8-Destek süresi bittikten sonra işveren destekten yararlanılanları istihdam etmek zorunda mıdır?
İşveren, destekten yararlanılan sigortalılarının yarısından her birini, destek uygulama süresinin sona ermesinden itibaren, destek kapsamına girenlerin destekten yararlandığı ortalama süre kadar fiilen çalıştırmakla yükümlüdür.
9-Bu destek kapsamında bildirilen bir sigortalı için aynı ayda diğer prim teşviklerinden yararlanılır mı?
İstihdama Dönüş Prim Desteği’nden yararlanılan ayda, aynı sigortalı için 5510 sayılı Kanun ve diğer kanunlarda yer alan prim teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanılamayacaktır.
10-Bu destekten alt işverenler de yararlanabilir mi?
Destek kapsamına giren sigortalıları çalıştıran alt işverenler de prim desteğinden yararlanılabilecektir.
11-Destekten yararlanan bir iş yeri, farklı bir sosyal güvenlik merkezi alanına giren başka bir adrese nakli halinde destekten yararlanmaya devam eder mi?
Prim desteğinden yararlanan iş yerinin, farklı bir sosyal güvenlik merkezi görev alanına giren başka bir adrese nakli halinde, destek süresi aşılmamak kaydıyla işveren kalan süreler için destekten yararlanmaya devam eder.
İlave İstihdam Prim Desteği İle İlgili Sorular ve Cevapları
1-Prim desteğinden kimler yararlanabilecek?
İlave İstihdam Prim Desteği’nden ihale konusu iş üstlenen iş yerleri hariç olmak üzere özel sektör işverenlerine ait iş yerlerinde çalışan sigortalılardan dolayı yararlanılabilecek.
2-Prim desteğinden yararlanma süresi nedir?
Prim desteğinden, 1 Aralık 2020 tarihinden itibaren İş Kanununda yer alan fesih yapılamayacak sürenin sonuna kadar, her ay yararlanılabilecektir.
3-Prim desteği tutarı ne kadar?
Prim desteği tutarı, kapsama giren sigortalının prim ödeme sayısının 44,15 Türk lirası ile çarpımı sonucu bulunan tutar kadardır.
Kapsama giren sigortalı için 30 gün üzerinden bildirim yapıldığı varsayıldığında işveren, aylık 30 x 44,15 = 1.324,50 TL prim desteğinden yararlanabilecektir.
4-Prim desteğinden yararlanabilmek için işveren tarafından başvuru nasıl yapılır?
4-İşverenin destekten yararlanabilmesi için destek kapsamına giren sigortalısını e- www.sgk.gov.tr adresinden giriş yaparak;
“e-SGK/İşveren/İşveren Sistemi/Teşvikten Faydalanılacak Sigortalı Tanımlama” ekranlarında yer alan “4447 Sayılı Kanun Geçici 28.Madde - İlave İstihdam Desteği” menüsü vasıtasıyla tanımlaması gerekmektedir.
Bunun dışında, işverenlerin sosyal güvenlik il/merkez müdürlüklerine başvurmasına gerek bulunmamaktadır.
5-Sosyal Güvenlik Kurumundan emekli aylığı alan bir sigortalıdan dolayı bu destekten yararlanılır mı?
İşverenin destekten yararlanabilmesi için işe alınan sigortalılara, işe giriş tarihi itibarıyla Kurumumuzdan emekli veya yaşlılık aylığı bağlanmamış olması gerekmektedir. Sigortalıya emeklilik veya yaşlılık aylığı dışında Kurumumuzdan bağlanan aylık veya gelirler, destekten yararlanmaya engel değildir.
6-Destek kapsamında işe alınan sigortalının ilave olarak çalıştırılması şartı nedir?
Maddede aranılan diğer şartların yanı sıra, sigortalının işe alındığı iş yerinden Kuruma 2019/Ocak ile 2020/Nisan ayları/dönemlerinde 4/a kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılması kaydıyla destekten yararlanılabilecektir.
Örneğin; destek kapsamına giren bir iş yerinde en az sayıda bildirimin 5 sigortalı ile Ekim 2019’da yapıldığı ve kapsama giren bir sigortalı istihdam edildiği varsayıldığında, işverenin bu destek kapsamında istihdam ettiği sigortalıdan dolayı destekten yararlanabilmesi için destekten yararlanılacak ayda 6 ve üzerinde sigortalı bildirmesi gerekmektedir. Destekten yararlanılacak ayda 5 sigortalı bildirilmesi halinde, destek kapsamında istihdam edilen sigortalıdan dolayı bu ayda prim desteğinden yararlanılamayacaktır.
7-18 Nisan 2020 tarihi ve sonrasından ilk defa 5510 sayılı Kanun kapsamında tescil edilen iş yerleri bu destekten yararlanır mı?
18 Nisan 2020 tarihi ve sonrasından ilk defa tescil edilen iş yerleri, ilave olma şartı aranmaksızın destek kapsamına giren ve kanunda aranılan şartları sağlayan tüm sigortalılardan dolayı destekten yararlanabilecektir.
8-Destek süresi bittikten sonra işveren destekten yararlanılanları istihdam etmek zorunda mıdır?
İşveren, destekten yararlanılan sigortalılarının yarısından her birini, destek uygulama süresinin sona ermesinden itibaren, destek kapsamına girenlerin destekten yararlandığı ortalama süre kadar fiilen çalıştırmakla yükümlüdür.
9-Bu destek kapsamında bildirilen bir sigortalı için aynı ayda diğer prim teşviklerinden yararlanılır mı?
İlave İstihdam Prim Desteğinden yararlanılan ayda aynı sigortalı için 5510 sayılı Kanun ve diğer kanunlarda yer alan prim teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanılamayacaktır.
10-Bu destekten alt işverenler de yararlanabilir mi?
Prim desteğinden alt işverenlerce çalıştırılan ve kapsama giren sigortalılardan dolayı yararlanılabilecektir.
11-Sosyal Güvenlik Kurumuna prim borcu bulunan işverenler bu destekten yararlanır mı?
Kuruma prim borcu olan işverenler diğer şartları sağlamaları halinde prim desteğinden yararlanabilirler.
7256 Sayılı Yapılandırma Kanunu
YAPILANDIRMA KAPSAMI
2020/ Ağustos ayı ve öncesi dönemlere ait, kesinleşmiş;
● Sigorta primleri,
● Genel Sağlık Sigortası primleri,
● İşsizlik sigorta primleri,
● 31.12.2020'den önce kesinleşen idari para cezaları,
● İş kazası, meslek hastalığı veya malullük sonucunda doğan rücu alacakları,
● Yersiz ödenen gelir ve aylıklardan doğan alacaklar,
● Bağ-Kur sigortalılarının daha önce durdurulan hizmet sürelerinin ihyası halinde doğan alacaklar,
● İsteğe Bağlı ve Topluluk sigortası primleri,
● Kanunun yayımı tarihinden önce asılları ödenmiş alacakların; henüz ödenmemiş fer’ileri,
● 5510/Ek-5, Ek-6 ncı maddeleri ile 2925 sayılı Kanun kapsamındaki sigortalılıklardan doğan primler,
● 6183/48. madde kapsamında taksitlendirilen alacaklar,
yapılandırma kapsamındadır.
● Yapılandırma kapsamındaki alacaklar, gecikme cezası ve gecikme zammı yerine Yİ-ÜFE (Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi Değişim Oranı) ile GÜNCELLENECEKTİR.
● Peşin ödemelerde hesaplanan Yİ-ÜFE’nin %90’ı, 2 taksitle ödemede ise %50’si silinecektir.
● Yapılandırmadan yararlanmak için 31.01.2021 tarihine kadar başvuruda bulunmak ve ilk taksiti en son 01.03.2021’e kadar ödemek gerekmektedir.
● 2020 Ağustos ayı ve öncesine ait 60/g kapsamındaki genel sağlık sigortası prim borcu aslının, 30.04.2021’e kadar ödenmesi halinde gecikme cezası ve zammının tamamının tahsilinden vazgeçilecektir.
● Daha önce hiç gelir testi yaptırmamış GSS sigortalılarının, 30.04.2021 tarihine kadar gelir testine başvurmaları ve hane içindeki gelirlerinin asgari ücretin brüt tutarının üçte birinden az olduğunun tespiti halinde GSS prim borçları silinecek ve primleri devlet tarafından ödenecektir.
BAŞVURULAR NASIL VE NEREYE YAPILIR?
● İşverenlerce, e-sigorta kanalıyla, şahsen veya posta yoluyla ilgili SGİM / SGM’’ye,
● 4/b (Bağ-Kur) sigortalıları tarafından, e-devlet üzerinden, şahsen veya posta yoluyla herhangi bir SGİM / SGM’ye,
● Primlerini kendi ödeyenlerce, e-devlet üzerinden, şahsen veya posta yoluyla dosyalarının olduğu yerdeki SGİM / SGM’ye,
● Kamu idarelerinin (4/c) borçları için, e-sigorta kanalıyla, elden veya posta yoluyla Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Primler Daire Başkanlığı'na,
● Kamu idarelerinin idari para cezaları için ise, e-sigorta kanalıyla veya elden ya da posta yoluyla işyerinin bağlı bulunduğu SGİM / SGM’ye,
31.01.2021 Tarihine Kadar Başvuru Yapılabilecektir.
▪ 4/b (Bağ-Kur) sigortalıları, ihya borçları için sigorta dosyalarının olduğu yerdeki SGİM / SGM’ye 31.01.2021 tarihine kadar başvuru yapabileceklerdir.
▪ GSS prim borçlarının yapılandırılması için başvuru şartı aranmaz.
YAPILANDIRMANIN AVANTAJLARI
▪ Yapılandırma Kanununa göre süresinde ödenen alacaklara, Kanunun yayımlanma tarihinden sonra gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmayacaktır.
▪ Yapılandırmadan yararlanmak için herhangi bir teminat istenmeyecektir.
▪ Yapılandırmadan önce tatbik edilen hacizler, yapılacak ödemeler nispetinde kaldırılacaktır.
▪ Yapılandırılan borçlardan dolayı icra takibi ve haciz işlemleri yapılmayacaktır.
▪ Yapılandırmada ilk iki taksitin süresinde ve tam olarak ödenmesi halinde borcu yoktur yazısı alınabilecektir.
▪ Belediyeler ve bunlara bağlı müstakil bütçeli ve kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlarca yapılandırılan borçlar aylık dönemler halinde azami 120 eşit taksitte ödenebilecektir.
▪ İl özel idareleri ve spor kulüplerince yapılandırılan borçlar ikişer aylık dönemler halinde azami 36 eşit taksitte ödenebilecektir.
▪ Yapılandırma devam ettiği sürece yapılandırma taksitlerinin ve yapılandırma dışındaki borçların süresinde ödenmesi kaydıyla sigorta primi teşvik uygulamalarından yararlanılacaktır.
▪ Borcunu yapılandıranlar, ilk taksiti ödemeleri ve cari dönemde 60 günden fazla borçlarının olmaması şartı ile kendileri ve bakmakla yükümlü oldukları kişiler sağlık hizmetlerinden yararlanabilecektir.
İhale ve İnşaat İş Yerleri İçin;
● Borçlarının peşin veya taksitle tamamının ödenmesi kaydıyla ilişiksizlik belgesi/teminat iadesi yazısı verilecektir.
● Borç teminat karşılığı yapılandırılırsa, yapılandırılmış olan borçların ödenmesi beklenilmeden ilişiksizlik belgesi/teminat iade yazısı verilebilecektir.
YAPILANDIRMANIN BOZULMASI
● Yapılandırma taksitlerinden ilk iki taksitin süresinde ödenmemesi,
● İlk iki taksit süresinde ve tam olarak ödenmekle birlikte, bir takvim yılı içerisinde ikiden fazla taksitin ödenmemesi veya eksik ödenmesi durumunda yapılandırma bozulacaktır.
Ayrıca;
▪ Taksitli ödemelerde (taksitin %10’unu geçmemek üzere) 10 TL’ye kadar eksik ödemeler yapılandırmayı bozmayacaktır.
▪ Yapılandırmanın bozulması halinde, borçlular ödedikleri taksit tutarı kadar yapılandırma hükümlerinden yararlanabileceklerdir.
ÖDEME VE TAKSİTLENDİRME
Peşin veya İki Taksitte Ödeme Avantajları;
▪ Prim aslının ve prim aslına uygulanan Yİ-ÜFE’nin %10'nun, en son 01.03.2021 tarihine kadar veya geç ödeme zammıyla birlikte 31.03.2021 tarihinde peşin ödenmesi halinde Yİ-ÜFE tutarının %90'ı silinecektir.
▪ İlk taksitin süresinde ve tam ödenmesi şartıyla kalan prim aslının ve prim aslına uygulanan Yİ-ÜFE’nin %50’sinin 30.04.2021 tarihine kadar tamamının ödenmesi halinde, Yİ-ÜFE tutarının %50’si silinecektir.
Taksitle Ödemelerde;
▪ Taksitli ödemeyi tercih edenler ikişer aylık dönemlerde 6,9,12 ve 18 eşit taksitle ödeme yapabileceklerdir.
▪ Tercih edilen taksit sayısına göre güncellenecek tutar aşağıdaki katsayılara göre belirlenecektir.
▪ 6 eşit taksit için (1,045),
▪ 9 eşit taksit için (1,083),
▪ 12 eşit taksit için (1,105),
▪ 18 eşit taksit için (1,15).
Diğer Ödeme Avantajları;
▪ Prim borcu bulunan Bağ-Kur sigortalılarının borçlarını 01.02.2021 tarihine kadar ödeyememeleri veya yapılandırma kanunu kapsamında yapılandırmamaları halinde;
▪ 31.10.2020 (Ekim ayı dahil) tarihinden önceki prim borcu bulunan hizmetleri durdurularak, prim borçları silinecektir.
▪ Faaliyetlerine devam edenlerin ise sigortalılıkları 01.11.2020 itibariyle yeniden başlatılacaktır.