Dikili'nin tarım alanlarını imara açan plana iptal

İzmir 1. İdare Mahkemesi, Dikili’nin Kabakum ve Salihler Mahallerinde tarım alanlarının imara açılmasıyla ilgili planların iptaline karar verdi. Davayı açan Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi yönetimi, “Plan onama sınırı içerisinde yer alan tarımsal nitelikli arazilerin tarımsal üretim altında tutulması ve tarımsal bütünlüğünün korunmasının kesintisiz gıda üretimi açısından ulusal düzeyde yüksek kamu yararı değeri taşıyor” ifadesi kullandı.

Tarım dışında kullanılamaz

Açıklamada ayrıca şu görüşlere de yer verildi:
“Altınova Büyük Ova sınırları içerisinde kalan bölümlerinin mutlak tarım arazisi özelliği taşıması ve ayrıca bu arazilerin Tarım ve Orman Bakanlığınca yapılan arazi parsel bilgi sistemine göre zeytinlik ve tarımsal kullanıma uygun tarla vasfında olması nedeniyle 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kulanım Kanunu’na göre tarım dışı amaçla kullanılmaya uygun değildir. Davaya konu arazilerin Altınova Büyük Ova sınırları dışında kalan ve T1 ve T2 simgesi ile gösterilen bölümlerinin 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kulanım Kanunu ölçütlerine göre mutlak tarım arazileri olması nedeniyle tarım dışı kullanılamaz. Davaya konu arazilerin güney uç bölümünde yer alan ve 948 parsel numarası ile tapuya kayıtlı olan yaklaşık 295.260 m2 yüzölçümlü marjinal tarım arazisi özelliğine sahip olan bölümün, Tarım ve Orman Bakanlığınca yapılan arazi parsel bilgi sistemine ve ayrıca tapu vasfına göre çayır-mera vasfında olması nedeniyle tarım dışı kullanım kararı için 4342 sayılı Mera Kanunu hükümlerinin geçerli olduğu görülmüştür”

Şehir Plancıları Odasının açıklaması şöyle:

İzmir Büyükşehir Belediye Meclisinin 18.10.2019 tarih ve 05.908 sayılı kararıyla uygun görülerek Büyükşehir Belediye Başkanlığı Makamınca 17.01.2020 tarihinde onanan Dikili İlçesi, Kabakum ve Salihler Mahalleleri 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve Revizyonu ile bu işlemin dayanağı olan İzmir Büyükşehir Belediye Meclisinin 18.10.2019 tarih ve 05.904 sayılı kararıyla uygun görülerek Büyükşehir Belediye Başkanlığı Makamınca 17.01.2020 tarihinde onanan Dikili İlçesi, Kabakum ve Salihler Mahalleleri, J17-c1, J17-c3, J17-c4 paftalarda hazırlanan NİP-25619,3 plan işlem nolu İzmir Kuzey Bölgesi 1/25000 ölçekli Nazım İmar Planı Değişikliğinin yürütmesinin durdurulması ve iptali talebiyle Şubemizce dava açılmıştır.

Dava sonucunda hazırlanan bilirkişi raporu ve alınan mahkeme kararında;

• Altınova Büyük Ova sınırları içerisinde kalan bölümlerinin mutlak tarım arazisi özelliği taşıması ve ayrıca bu arazilerin Tarım ve Orman Bakanlığınca yapılan arazi parsel bilgi sistemine göre zeytinlik ve tarımsal kullanıma uygun tarla vasfında olması nedeniyle 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kulanım Kanunu’na göre tarım dışı amaçla kullanılmaya uygun olmaması,
• Davaya konu arazilerin Altınova Büyük Ova sınırları dışında kalan ve T1 ve T2 simgesi ile gösterilen bölümlerinin 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kulanım Kanunu ölçütlerine göre mutlak tarım arazileri olması nedeniyle tarım dışı kullanımı uygun olmaması,
• Davaya konu arazilerin güney uç bölümünde yer alan ve 948 parsel numarası ile tapuya kayıtlı olan yaklaşık 295.260 m2 yüzölçümlü marjinal tarım arazisi özelliğine sahip olan bölümün, Tarım ve Orman Bakanlığınca yapılan arazi parsel bilgi sistemine ve ayrıca tapu vasfına göre çayır-mera vasfında olması nedeniyle tarım dışı kullanım kararı için 4342 sayılı Mera Kanunu hükümlerinin geçerli olduğu,
• Plan onama sınırı içerisinde yer alan tarımsal nitelikli arazilerin tarımsal üretim altında tutulması ve tarımsal bütünlüğünün korunmasının kesintisiz gıda üretimi açısından ulusal düzeyde yüksek kamu yararı değeri taşıdığı,
• Bir alan için geçmişte imar planlarında kentsel kullanım öngörülmüş olmasının kazanılmış hak oluşturmayacağı, bir alanın 5403 sayılı Kanun kapsamı dışında değerlendirilmesinin de alanın “tarım alanı” olarak planlanmasına engel olmadığı, geçmişte kentsel alan olarak planlamış alanların alanın niteliği ve tarımsal faaliyet bütünlüğü değerlendirilerek “tarım alanı” olarak planlamasına engel yasal bir mevzuat bulunmadığı, bu kapsamda dava konusu planlarda yer alan tarımsal niteliği bulunan alanların kentsel kullanıma açılmasının planlama ilke ve esasları ile 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kulanım Kanunu hükümlerine uygun olmadığı,
• Dava konusu planlarda kısmi yapılaşma tespitlerinin (kıyı kanunu öncesi ruhsat ve plan kararlarına yönelik tespitler) ilgili yasal mevzuata ve plan tekniğine uygunluk taşımadığı,

gerekçelerine dayalı olarak dava konusu İzmir İli, Dikili İlçesi, Kabakum ve Salihler Mahalleleri 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve Revizyonu ile bu işlemin dayanağı olan İzmir Kuzey Bölgesi 1/25000 ölçekli Nazım İmar Planı Değişikliğinin şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına, imar, kıyı ve toprak koruma mevzuatına ve kamu yararına aykırı olması nedeniyle İzmir 1.İdare Mahkemesinin 2020/607  Esas, 2021/1401 sayılı Kararı ile iptal edilmiştir.