Telkari ve kazaziye sanatını geleceğe aktaracak

İzmir'de yaşayan Remziye Erdem, geçmişi Lidyalılara dayanan yaklaşık 5 bin yıllık telkari ve kazaziye sanatlarını devam ettiriyor. Kadim sanatların klasik örneklerini üretmenin yanı sıra özgün bir bakış açısı ile yeniden yorumluyor. Dünyada sadece Türkiye'de icra edilen el sanatın İzmir'deki şu anda tek sanatçısı olan Erdem, aynı zamanda Kültür ve Turizm Bakanlığı sanatçısı unvanını taşıyor. İki kız çocuk annesi Erdem, başarı hikayesiyle de kadınlara rol model oldu. İlk çocuğunun rahatsızlığı nedeniyle uzun yıllar iş hayatından uzak kalan Erdem, bu dönemde evde hem çocuğuyla ilgilendi hem de açıktan Anadolu Üniversitesi Kamu Yönetimi Bölümü'nü bitirdi. İlk çocuğunu erken yaşta kaybetmesinin ardından hayata tutunmak için arayış içerisinde giren Erdem, halk eğitim kurslarına gitti. Halk eğitim merkezine kursiyer olarak başlayan Erdem aynı kurumda kurs eğitmeni olarak devam etti. Kişisel gelişimini ihmal etmeyen Erdem, kızlarının üniversiteye kazandığı dönemde ilk önce Dokuz Eylül Üniversitesi Kuyumculuk ve Takı Tasarım Bölümü'nü kazandı ve bitirdi, ardından ise açık öğretimden İşletme Bölümü'nü tamamladı. 15 yıl boyunca halk eğitim merkezlerinde eğitim veren Erdem, bu yılın başında Tarihi Kemeraltı Çarşısı içerisinde açtığı butik dükkanda, 5 asırlık el sanatını icra etmeye ve gelecek nesillere aktarmak için çalışmalarını sürdürüyor.

EĞİTİMİNİ AKSATMADI

İlk çocuğunun rahatsızlığı nedeniyle uzun yıllar iş hayatından uzak kalmak zorunda kaldığını belirten Remziye Erdem, bu dönemde kendisini geliştirmeyi ihmal etmediğini söyledi. Bu süreçte zamanı iyi değerlendirmek adına kamu yönetimi bölümünü eğitimini tamamladığını anlatan Erdem, "Sonrasında büyük oğlum vefat etti. Kişisel gelişimimi ihmal etmemek adına kursa yazıldım. Kursta hocamızın isteği üzerinde dekoratif boyama kursu vermekle çalışma hayatına başladım. Mesleki anlamda ilerlemek için bir diploma olması gerektiğini inandığım için kuyumculuk, takı tasarım ve doğal taşlar ilgilimi çeken bölümdü. Dokuz Eylül Üniversitesi kuyumculuk ve takı tasarım okuyarak bu dalda çalışmaları sürdürdüm. Aynı anda çocuklarımla birlikte okuma sürecim devam etti. Bu süreçte kızlarımla birlikte büyüdüm" dedi.

5 BİN YILLIK EL SANATINDA KENDİSİNİ GELİŞTİRDİ

Telkari ve kazaziye sanatını yönelimi sürecini aktaran Erdem, Dokuz Eylül Üniversitesi Kuyumculuk ve Takı Tasarımı Bölümü'nden mezun olduktan sonra geleneksel sanatları araştırdığını söyledi. Osmanlı dönemini anlatan dizilerde telkari ve kazaziye sanatın örneklerinin görülmesi ile bu yönde bir ilginin oluştuğunu ifade eden Erdem, "Kazaziye sanatı dünya üzerinde sadece ülkemizde icra edilen kuyumculuk tekniği ve el sanatı. Bu anlamda kazaziyenin dünya üzerinde ülkemizde icra edildiğini öğrenince kazaziyeden başladım. Bizim için önemi büyük 5 bin yıllık bir el sanatımız, yöresel bir el sanatı. Kökeni Lidya uygarlığına kadar dayanır. Anadolu'nun pek çok yerinde Cumhuriyet dönemine kadar bu sanat uygulanmış, sonrasında ise Trabzon'da 3 aile tarafından günümüze bu sanat ulaştırılmış. İzmir'de bu sanatı daha geniş alana yaymak, yaşatmak ve günü yorumuyla da geleceğe taşımak istiyoruz" diye konuştu.

TOBB İZMİR KADIN GİRİŞİMCİLER KURULU DESTEKLERİNDEN YARARLANDI

TOBB İzmir Kadın Girişimciler Kurulu desteklerinden de yararlandığını aktaran Erdem, "Rahmetli Işılay Saygın hanımefendilerin Buca Halk Eğitim Merkezi ile iş birliği içerisinde açtığı eğitim merkezinde 12 yıl görev yaptım. Çok güzel projeler gerçekleştirdik. Işılay Saygın kadınların ürettiklerini satma konusunda çok istekliydi, bizim yanımızdaydı. Kursiyerlerimizle yaptığımız üretimleri bazı festival ve şenliklerde satma olanağı bulduk. İzmir Kadın Girişimciler Kurulu'nun üyesi olmamı sağladı. İzmir Kadın Girişimciler Kurulu'na yönlendirdi ve burada aldığımız seminerler, eğitimler bizim kişisel gelişmemizde ve bu günlere gelmemizde etken oldu" ifadelerini kullandı.

KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI SANATÇISI

Kültür ve Turizm Bakanlığı sanatçısı olma sürecini de anlatan Remziye Erdem, şöyle konuştu:

"Öğrenme sürecinde, ustam Nurten Coşkun'du. Bana aktardığı ipuçları, bilgiler doğrultusunda yönlendirmesi ile Ankara'ya bu sanatın örnekleriyle gittim. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hem telkari hem kazaziye de somut olmayan kültürel miras taşıyıcısı olarak onurlandırıldım. 2006 yılında Buca Halk Eğitim Merkezi'nde başlayan çalışma hayatım 2021'de sona erdi. 2022 yılı itibariyle kendi dükkanımı işletiyorum. Geleneksel kuyumculuk teknikleriyle ve özel eğitimlerle burada çalışmalarımızı sürdürüyoruz."(DHA)