Türk devletleri bayraklarındaki 'gizli' mesajlar
Bayraklar içerisinde, çeşitli sembolik değerler taşımakla beraber, kendi başlarına birer sembol, ayrıca temsil ettikleri milletlerin bağımsızlığının yegane temsilcisi. Türkler bayraklarını kutsal kabul ediyor ve kendilerini koruyacağını düşündükleri gücü bayrakla sembolleştiriyor. İşte bağımsız Türk devletlerinin bayraklarındaki o semboller ve anlamları...
24 Aralık 2021 - 14:04
Bayrak sözcüğü Türk Dil Kurumunda "Bir milletin, belli bir topluluğun veya bir kuruluşun sembolü olarak kullanılan, renk ve biçimle özelleştirilmiş, genellikle dikdörtgen biçiminde kumaş" olarak tanımlanıyor.
TÜRKİYE
Türkiye Cumhuriyeti’nin bayrağı, Ay yıldızlı al bayrak olarak ifade ediliyor. Türkiye Cumhuriyeti Devletinin bayrağı bir bütün olarak Türk milletini temsil ediyor. 29 Mayıs 1936`da Türk Bayrağı Kanunu ile Türkiye Cumhuriyeti`nin ulusal bayrağı olarak kanunlaştı.
Denilir ki; Türk bayrağındaki kırmızı renk Kurtuluş Savaşı sırasında vatanımız için şehit olan askerlerin ve milli mücadelenin; Ay ve yıldız ise özgürlüğün sembolü.
AZERBAYCAN
Azerbaycan Cumhuriyeti`nin bayrağı hakkında ilk hükümet kararı 1918`de alındı. Sovyetler Birliği`nin dağılmasıyla bağımsızlık elde eden Azerbaycan, cumhuriyet döneminde kabul edilen bayrağı, 1991`de tekrar milli bayrak olarak benimsedi.
Azerbaycan bayrağı mavi gök rengi, kırmızı ve yeşil yatay şeritlerden oluşuyor. Kırmızı zemin üzerinde ak renkte sağa bakan bir hilal ve sekiz köşeli bir yıldız bulunuyor.
Bayraktaki gök renk Türklüğü, yeşil renk İslamiyet’i, kırmızı renk ise uygarlığı temsil ediyor. Ülkede 9 Kasım Devlet Bayrak Günü olarak kutlanıyor.
KAZAKİSTAN
Ana rengi gök mavisi olan bayrakta, milli takı bezemesi ,koç boynuzu, güneş ve süzülen bir kartal silueti bulunuyor.
Bayrağın hakim rengi olan mavi; insanların kültürel- etnik birliğini ve devletin bölünmezliğini, ortasında yer alan güneş ise; huzur ve bereketi temsil ediyor.
Bayrağın ortasındaki kartal, devletin gücünü ve genişliğini anlatırken, sol tarafta dik olarak yer alan altın sarısı desen; Kazakların ünlü koçboynuzu bezemesi koşkar-muyzu simgeliyor.
KIRGIZİSTAN
Kırgızistan bayrağı; kırmızı bir zemin üzerinde 40 kollu sarı bir güneş sembolünün içindeki geleneksel Kırgız Yörük çadırı simgesinden oluşuyor. Bayraktaki güneşin 40 kolu Manas destanındaki 40 Türk boyunu simgelerken, kımızı renk cesareti, sarı güneş ise barış ile zenginliği ifade ediyor.
Sağdan sola ve yine aşağıdan yukarıya uzanan üç sarı çizgi Kırgız keçe çadırının tavanını temsil ediyor. Keçe çadırın ağaç sırıklardan oluşan tavanının merkezinde Kırgızcada “tündük”, Dede Kortut’ta "tüynük" adı verilen bir delik bulunuyoor; bu delik çadırın hem göğe açılan penceresi olur, hem de aynı zamanda çadırın bacası.
Çadırda hayat sürdükçe, dirlik oldukça, ocak yanar ve ocaktan tüten duman tündükten yükselip çıkar. Bir pencerenin perdesi gibi, çadır halkı geceleyin uykuya çekildiğinde, bu delik bir keçe ile örtülür, aile kendi içinde kapanır.
Parlamento 29 yıl önce 3 Mart 1992`de Kırgızistan Devlet Bayrağı`nı kabul etti. Bağımsız Kırgızistan`da bayrak ilk kez 5 Mart 1992`de göndere çekildi. Bayrağı Edil Aydarbekov, Bekbosun Jayçıbekov, Sabır İptarov, Jusup Matayev ve Mamatbek Sıdıkov gibi isimler hazırladı.
KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ
KKTC bayrağında ortadaki ay yıldız Türklüğü, üstteki kırmızı şerit Türkiye’yi, alttaki kırmızı şerit KKTC’yi simgeliyor.
Denilir ki; İki ülkenin görünüşte ayrı ama özde aynı olduğunu belirtmek için Türk bayrağının aynı renkleri zemin ve obje renkleri değiştirilerek kullanıldı.
ÖZBEKİSTAN
Özbekistan bayrağının sembolik anlamı için pek çok teori ileri sürülüyor. Bunlardan bir tanesine göre, 12 yıldız Özbek vilayetlerini; mavi zemin Türklüğü, beyaz zemin adaleti, yeşil zemin ise konukseverliği temsil ediyor. İki ince kırmızı çizgi ise "güçlü olmayı"; yarım ay ise, "yenilenmeyi anlatıyor.
Başka bir görüşe göre 12 yıldız; 12 takvim ayını ya da burcunu temsil ediyor. Yarım ay İslam’ı; beyaz zemin ve renkler pamuğu, yani ülkenin ana sembolünü simgeliyor.
Başka bir görüşe göre, mavi suyu, beyaz barışı, yeşil ise doğayı; Kırmızı şeritler ise bu özellikleri birleştiren yaşam gücünü temsil ediyor.
TÜRKMENİSTAN
Türkmenistan bayrağının sol tarafında kalın bir şerit olarak uzanan "Türkmen halısı" motifi yer alıyor. Türkmen halısı ve yeşil zemin, Türkmen tarihini sembolize ediyor.
Çapraz olarak dizayn edilen yarım ay geleceği, beş yıldız ise Türkmen vilayetlerini; Halı motifleri ise Türkmen boylarını temsil ediyor. (Kaynak TRTHABER)
TÜRKİYE
Türkiye Cumhuriyeti’nin bayrağı, Ay yıldızlı al bayrak olarak ifade ediliyor. Türkiye Cumhuriyeti Devletinin bayrağı bir bütün olarak Türk milletini temsil ediyor. 29 Mayıs 1936`da Türk Bayrağı Kanunu ile Türkiye Cumhuriyeti`nin ulusal bayrağı olarak kanunlaştı.
Denilir ki; Türk bayrağındaki kırmızı renk Kurtuluş Savaşı sırasında vatanımız için şehit olan askerlerin ve milli mücadelenin; Ay ve yıldız ise özgürlüğün sembolü.
AZERBAYCAN
Azerbaycan Cumhuriyeti`nin bayrağı hakkında ilk hükümet kararı 1918`de alındı. Sovyetler Birliği`nin dağılmasıyla bağımsızlık elde eden Azerbaycan, cumhuriyet döneminde kabul edilen bayrağı, 1991`de tekrar milli bayrak olarak benimsedi.
Azerbaycan bayrağı mavi gök rengi, kırmızı ve yeşil yatay şeritlerden oluşuyor. Kırmızı zemin üzerinde ak renkte sağa bakan bir hilal ve sekiz köşeli bir yıldız bulunuyor.
Bayraktaki gök renk Türklüğü, yeşil renk İslamiyet’i, kırmızı renk ise uygarlığı temsil ediyor. Ülkede 9 Kasım Devlet Bayrak Günü olarak kutlanıyor.
KAZAKİSTAN
Ana rengi gök mavisi olan bayrakta, milli takı bezemesi ,koç boynuzu, güneş ve süzülen bir kartal silueti bulunuyor.
Bayrağın hakim rengi olan mavi; insanların kültürel- etnik birliğini ve devletin bölünmezliğini, ortasında yer alan güneş ise; huzur ve bereketi temsil ediyor.
Bayrağın ortasındaki kartal, devletin gücünü ve genişliğini anlatırken, sol tarafta dik olarak yer alan altın sarısı desen; Kazakların ünlü koçboynuzu bezemesi koşkar-muyzu simgeliyor.
KIRGIZİSTAN
Kırgızistan bayrağı; kırmızı bir zemin üzerinde 40 kollu sarı bir güneş sembolünün içindeki geleneksel Kırgız Yörük çadırı simgesinden oluşuyor. Bayraktaki güneşin 40 kolu Manas destanındaki 40 Türk boyunu simgelerken, kımızı renk cesareti, sarı güneş ise barış ile zenginliği ifade ediyor.
Sağdan sola ve yine aşağıdan yukarıya uzanan üç sarı çizgi Kırgız keçe çadırının tavanını temsil ediyor. Keçe çadırın ağaç sırıklardan oluşan tavanının merkezinde Kırgızcada “tündük”, Dede Kortut’ta "tüynük" adı verilen bir delik bulunuyoor; bu delik çadırın hem göğe açılan penceresi olur, hem de aynı zamanda çadırın bacası.
Çadırda hayat sürdükçe, dirlik oldukça, ocak yanar ve ocaktan tüten duman tündükten yükselip çıkar. Bir pencerenin perdesi gibi, çadır halkı geceleyin uykuya çekildiğinde, bu delik bir keçe ile örtülür, aile kendi içinde kapanır.
Parlamento 29 yıl önce 3 Mart 1992`de Kırgızistan Devlet Bayrağı`nı kabul etti. Bağımsız Kırgızistan`da bayrak ilk kez 5 Mart 1992`de göndere çekildi. Bayrağı Edil Aydarbekov, Bekbosun Jayçıbekov, Sabır İptarov, Jusup Matayev ve Mamatbek Sıdıkov gibi isimler hazırladı.
KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ
KKTC bayrağında ortadaki ay yıldız Türklüğü, üstteki kırmızı şerit Türkiye’yi, alttaki kırmızı şerit KKTC’yi simgeliyor.
Denilir ki; İki ülkenin görünüşte ayrı ama özde aynı olduğunu belirtmek için Türk bayrağının aynı renkleri zemin ve obje renkleri değiştirilerek kullanıldı.
ÖZBEKİSTAN
Özbekistan bayrağının sembolik anlamı için pek çok teori ileri sürülüyor. Bunlardan bir tanesine göre, 12 yıldız Özbek vilayetlerini; mavi zemin Türklüğü, beyaz zemin adaleti, yeşil zemin ise konukseverliği temsil ediyor. İki ince kırmızı çizgi ise "güçlü olmayı"; yarım ay ise, "yenilenmeyi anlatıyor.
Başka bir görüşe göre 12 yıldız; 12 takvim ayını ya da burcunu temsil ediyor. Yarım ay İslam’ı; beyaz zemin ve renkler pamuğu, yani ülkenin ana sembolünü simgeliyor.
Başka bir görüşe göre, mavi suyu, beyaz barışı, yeşil ise doğayı; Kırmızı şeritler ise bu özellikleri birleştiren yaşam gücünü temsil ediyor.
TÜRKMENİSTAN
Türkmenistan bayrağının sol tarafında kalın bir şerit olarak uzanan "Türkmen halısı" motifi yer alıyor. Türkmen halısı ve yeşil zemin, Türkmen tarihini sembolize ediyor.
Çapraz olarak dizayn edilen yarım ay geleceği, beş yıldız ise Türkmen vilayetlerini; Halı motifleri ise Türkmen boylarını temsil ediyor. (Kaynak TRTHABER)
YORUMLAR